Index
Son güncelleme: Ekim 16, 2023
Bir porsiyon kivi yiyerek günlük C vitamini ihtiyacının neredeyse tamamını karşılayabileceğini biliyor musun? En çok C vitamini içeren yiyecek denince pek çoğumuzun aklına portakal geliyor olsa da, portakaldan çok daha fazla C vitamini içeren meyve ve sebzeler var.
Eksikliği pek çok hastalığa davetiye çıkaran, özellikle nezle – grip sezonuna girerken yeterli miktarda alınması hayati önem taşıyan C vitamini aynı zamanda cilt ve genel sağlık için de pek çok fayda sağlıyor. Bu yazıda C vitamini içeren besinlerin yanı sıra, C vitaminin faydalarını, eksikliğinin belirtilerini ve günde ne kadar C vitamini alman gerektiğini irdeledik.
C vitamini nedir?
Askorbik asit olarak da bilinen C vitamini, genel sağlığımızın korunmasında çok önemli bir rol oynayan hayati bir mikrobesindir. Suda çözünen bu vitamin insan vücudu tarafından üretilemez ve depolanamaz, bu nedenle beslenme ve gerekirse takviye yoluyla alınmalıdır.
C vitamini hangi besinlerde bulunur?
C vitaminini yeterli miktarda almak aslında çok kolay. Doğadaki pek çok meyve ve sebze C vitamini içeriyor.
C vitamini içeren meyveler
- Turunçgiller (portakal, greyfurt, limon, mandalina, pomelo)
- Orman meyveleri (çilek, yaban mersini, ahududu, böğürtlen, frenk üzümü)
- Tropikal meyveler (ananas, mango, papaya)
- Kivi
- Kavun
- Karpuz
C vitamini içeren sebzeler
- Biber türleri (kırmızı, yeşil ve sarı dolmalık biberler, kapya biber, sivri biber…)
- Ispanak
- Karalahana
- Kırmızı lahana
- Brokoli
- Karnabahar
- Turp
- Patates
- Domates
- Yeşillikler (roka, maydanoz, marul…)
Bu gıdaların C vitamini ve elbette diğer vitamin ve mineral içeriklerinden en fazla şekilde faydalanmak için olabildiğince taze ve çiğ olarak tüketilmeleri gerektiğini de belirtelim.
C vitamininin faydaları neler?
- Bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla daha etkili bir şekilde savaşmasına destek olur.
- Kıkırdak, kemik ve diş sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Güçlü bir antioksidan olan C vitamini, hücresel hasara ve DNA mutasyonlarına neden olabilen serbest radikallerle savaşır.
- C vitamini dokuların onarılmasını ve büyümesini teşvik ederek, varsa vücuttaki yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar.
- Yapılan bazı çalışmalar, C vitamininin kan damarı fonksiyonlarını iyileştirebileceğini ve bu sayede kalp hastalığı riskini azaltabileceğini göstermektedir.
- Yeterli miktarda C vitamini tüketmek, beyin fonksiyonları açısından da önemlidir. Oksidatif stres ve inflamasyonla savaşan C vitamini, demans riskini azaltır.
- C vitamini, demirin bağırsaklardan daha iyi emilmesini sağlayarak kansızlığı önler.
Not: Yüksek demir içeren et, tavuk, balık ve kuru baklagil gibi gıdaları C vitamini yönünden zengin gıdalarla (örneğin bol limonlu yeşil salata) ile birlikte tüketmek, demir emilimini artırır.
- C vitamini topikal olarak uygulandığında veya takviye olarak ağızdan alındığında cildin daha pürüzsüz ve lekesiz görünmesine, yaşlanma belirtilerinin ise azalmasına yardımcı olur. C vitamininin cilt üzerindeki faydaları sadece bunlarla da sınırlı değil.
C vitamininin cilde faydaları
- Kolajen üretimini artırır: C vitamini, cildin esnekliği ve eklem sağlığı için çok önemli olan kolajen sentezinde önemli bir rol oynar.
- Yaşlanma karşıtıdır: C vitamini kolajen üretimini uyararak kırışıklıkların ve ince çizgilerin görünümünü azaltır.
- Lekeleri açar: C vitamini içeren serumları düzenli olarak kullanmak ve C vitamini yönünden zengin beslenmek, ciltteki güneş kaynaklı koyu lekelerin tonunu açarak cilt tonunun eşitlenmesine yardımcı olur.
- Güneşten korur: Yüksek SPF’li güneş koruyucu kremler ile C vitamini içeren serumlar birlikte kullanıldığı zaman güneşin yarattığı UV hasarına karşı bir miktar koruma sağlar.
- Nemlendirir: C vitamini serumları cildi nemlendirip gençleştirerek daha dinç ve tazelenmiş görünmesini sağlar.
C vitamini eksikliği belirtileri
Eğer aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaç tanesini çok şiddetli olarak veya uzun süredir yaşıyorsan, yeterince C vitamin almıyor olabilirsin.
- Halsizlik
- Zayıflık
- Kas ve eklem ağrıları
- Diş etlerinde kanama veya şişlik
- Kuru ve kolay kırılan saçlar
- Deride döküntü
- Cildin çok kolay morarması
- Yaraların geç iyileşmesi
- Sık sık enfeksiyon ve hastalık yaşamak
Günlük C vitamini ihtiyacı ne kadar?
Günlük olarak alınması gereken C vitamini miktarı kişiden kişiye ve koşullara göre değişkenlik gösterebilir. Genel bir bilgi vermek gerekirse kadınların günde yaklaşık 75 mg, erkeklerin 90 mg C vitamini alması gerekir. Hamile kadınların besin ihtiyaçları daha fazla olduğu için günde 85 mg C vitamini almaları tavsiye edilir. Emziren kadınların enerji ihtiyaçları çok daha yüksek olduğundan günde 120 mg kadar C vitamini almaları iyi olur.
Sonuç olarak
C vitamini başta bağışıklık sistemini güçlendirmek olmak üzere doku onarımından cildi güzelleştirmeye kadar pek çok sağlık faydası sunan çok önemli bir vitamin. Her gün taze meyve-sebzelerden, gereken durumlarda ise C vitamini takviyelerinden alınması şarttır.