Son güncelleme: Nisan 14, 2022
Rafine şekeri beslenmenden çıkarmak senin için mümkün mü? Şekerin bağımlılık yapıcı özellikleri ve sağlığa olumsuz etkileri düşünüldüğünde, denemekten zarar gelmez gibi görünüyor. Ancak beynin ödül merkezini harekete geçirdiği ve bolca mutluluk hormonu salgılanmasını sağladığı için şekeri hayatından tamamen çıkarmanın kolay olmadığını da biliyoruz.
Bu yüzden şeker yeme isteğini yatıştırabilecek ve rafine şekere kıyasla daha masum olan doğal şeker seçenekleri imdadına yetişiyor. Birçok tarifte kullanabileceğin sağlıklı şeker alternatiflerinden bazıları şöyle:
Hindistan Cevizi Şekeri
Hindistan cevizi şekeri minimum düzeyde işlenmiş olması ve düşük glisemik indekse sahip oluşuyla rafine şekere iyi bir alternatiftir. Çinko, demir ve bazı antioksidanlar içerdiğinden son derece besleyicidir. Ayrıca Birleşmiş Milletler’in Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından da dünyanın en sürdürülebilir tatlandırıcı maddesi olarak raporlanmıştır.
Hindistan cevizi şekeri tatlı tariflerinde rahatlıkla kullanılabilir ancak yüksek miktarda fruktoz içermesi sebebiyle tüketiminde aşırıya kaçmamaya da özen gösterilmeli.
Hurma
Yüksek potasyum ve antioksidan içeren bu meyve genelde kurutulmuş olarak satılır, tatlılarda ve smoothie’lerde kullanmak üzere macun haline getirilebilir. Hurmayı macun kıvamına getirmeyi kolaylaştırmak için önceden ılık suda bir süre bekletmeyi deneyebilirsin.
Hurma da yüksek fruktoz içeriğine sahip olduğundan, kan şekerini hızla artırabilir. Bu nedenle ölçülü olarak tüketmekte yarar var.
Stevia Yaprağı Tozu
Stevia sıfır kalorili bir tatlandırıcıdır. Evet, doğru okudun! Stevia Rebaudianna bitkisinin toz haline getirilmiş yaprağından elde edilen bu tatlandırıcı, karbonhidrat da içermez ve glisemik indeksi sıfırdır. Bu nedenle hurma ve hindistan cevizi şekerinin aksine, kan şekerini veya insülini etkilemez. Yemeklere, çay-kahve gibi içeceklere eklenebilir.
Ancak, bu masum görünen tatlandırıcının bile daha çok tatlı yeme isteğini artıracağını unutma. Ölçülü tüketim stevia yaprağı tozu için de geçerli olmalı ve ayrıca piyasadaki rafine Stevia ürünlerinden kaçınılmalı.
Ham Bal
Muhtemelen tüm dünyada şeker yerine kullanılan en eski alternatif baldır. Doğanın sunduğu en şifalı besinlerden biri olan balın besleyici özelliklerden yararlanmak için “ham bal” olmasına dikkat etmelisin. Ham bal, ısıl işlem görmediği ve filtre edilmediği için, vitaminler, enzimler, antioksidan, antimikrobiyal maddeler ve polen içeriğinden hiçbir şey kaybetmez.
İyi bir tatlandırıcı olmasının yanı sıra soğuk algınlığı ilacı olarak da bitki çaylarına eklenmesi faydalıdır. Ancak tüm şeker alternatifleri gibi ham balda da aşırıya kaçılmaması, yüksek fruktoz seviyesi nedeniyle önemlidir.
Pekmez
Pekmez özellikle üzüm, dut veya zaman zaman şeker kamışının kaynatılması ile elde edilen koyu kıvamlı şurupsu bir tatlandırıcıdır. Rafine şekerden farklı olarak demir, kalsiyum, magnezyum, potasyum, bakır ve çinko gibi mineraller açısından zengindir ve genellikle kandaki demir düzeyi düşük kişilerin tüketmesi tavsiye edilir. Pekmezin rengi koyulaştıkça, besin değeri de o kadar zenginleşir.
Diğer şeker alternatifleri gibi pekmez de yüksek miktarda fruktoz içerdiğinden dikkatli kullanılmalıdır.
Sonuç olarak
Bu listedeki sağlıklı alternatifler beyaz şekerden daha az işlenmiş ve daha az zararlı olsa da, yine de ölçülü tüketilmeleri büyük önem taşıyor.
Fruktoz, meyvenin doğal şekeri olsa da, yine bir şeker türevidir ve onun da fazlası zararlıdır. Her türden şekerin fazla tüketimi,
- Bağışıklık sisteminde zayıflama,
- Krom eksikliği,
- Hızlı yaşlanma,
- Diş çürükleri,
- Stres artışı ve
- Bağırsak mikrobiyomunda işlev bozuklukları gibi sorunlara yol açabilir.
Bu nedenle hangi tatlandırıcı içerikle yapılırsa yapılsın, tatlı tüketimini sınırlamak genel sağlık açısından izlenmesi gereken en doğru yöntemdir.
