Index
Son güncelleme: Haziran 27, 2023
Melatonin nedir?
Melatonin, uykunun gelmesini sağlayan ve uyku döngüsünü düzenleyen hormondur. Beyindeki epifiz bezi tarafından özellikle geceleri salgılanır. Melatonin ayrıca bazı gıdalarda da bulunur ve beslenme yoluyla alınabilir.
Melatonin takviyesi ne işe yarar? Melatonin faydaları nelerdir?
Melatonin takviyeleri, vücudun biyolojik saati olan sirkadiyen ritimle ilgili uyku bozukluklarının tedavisinde kullanılır. Kısa süreli kullanım için uygundurlar.
Melatonin takviyesi kullanarak tedavi edilebilen başlıca durumlar şunlardır:
- Uykusuzluk hastalığı
- Jet lag
- Vardiyalı çalışma bozukluğu
- Körlerde sirkadiyen ritim uyku bozuklukları
- Gecikmiş uyku fazı tipi uyku bozukluğu
Melatonin takviyeleri ikiye ayrılır:
1. Sentetik takviyeler: Kimyasal sentez veya fermantasyon yoluyla üretilir.
2. Doğal takviyeler: Genellikle hayvanların (ör: ineklerin) epifiz bezlerinden elde edilir. Bitkisel içerikli melatonin takviyeleri de mevcuttur.
Kullanılan takviye kişinin beslenme tercihlerine göre değişebilir.
Aralık oruç sırasında melatonin kullanabilir miyim?
Takviyelerin çoğunda olduğu gibi, aralıklı oruç sırasında melatonin takviyesi almak orucu bozmaz. Ancak melatoninin aç karnına alınması emilimini zorlaştırabilir. Bu nedenle melatonini yatmadan yaklaşık 2 saat önce, tok karnına almak daha iyi olur.
Oruç aralığında melatonin takviyesi kullanılacaksa, takviyenin formuna dikkat edilmelidir. Hap formundaki melatonin takviyeleri orucu bozmazken, jelibon formundaki takviyeler genellikle tatlandırıcı veya şekerli aromalar içerdiğinden orucu bozabilir.
Ne kadar melatonin almalıyım?
Melatonin bir ilaç değil takviye gıda olduğu için, melatonin dozu için resmi bir düzenleme yoktur. Ancak önerilen güvenli ve etkili dozaj günde 0,5 – 5 mg aralığındadır.
Daha önce hiç melatonin takviyesi almadıysan günde 1 mg ile başlayarak ilerleyen günlerde gerekirse dozu yavaş yavaş artırmak iyi bir yöntem olabilir.
Yine de senin için en etkili ve doğru dozu belirlemek için mutlaka bir doktora danışmalısın.
Kimler melatonin takviyesi kullanmamalı?
Çoğu kişi için güvenle kullanılmakla birlikte, aşağıdaki durumlarda melatonin takviyesi kullanılmamalıdır:
- Hamile veya emziren kadınlar,
- Otoimmün hastalıkları olanlar,
- Klinik teşhisli depresyon yaşayanlar.
Şeker hastalığı ve tansiyon sorunu olan kişiler de melatonin takviyesi kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
En Çok Melatonin İçeren Besinler
Uyku sorunu yaşıyor ancak hap kullanamıyor veya kullanmak istemiyorsan sana iyi bir haberimiz var: Melatonin zengini gıdaları beslenmene dahil ederek gece daha kaliteli bir uyku çekebilirsin.
Aralıklı oruç uygulayanların yemek saatleri içerisinde tüketebilecekleri en çok melatonin içeren besinlerden başlıcaları şöyle:
- Zerdeçal
- Badem
- Antep fıstığı
- Ceviz
- Vişne
- Yulaf
- Muz
- Goji berry
- Yağlı balıklar (somon, ton balığı, vb…)
Aralıklı oruç sırasında bu yiyeceklerin yalnızca yeme aralığında tüketilmesinin uygun olduğunu, oruç aralığında tüketildikleri takdirde orucunun bozulmasına neden olacaklarını bir kez daha hatırlatalım.
Özetle
Melatonin, vücudunun uyku ve uyanıklık döngülerini düzenlemeye yardımcı olan hormondur. Uykuya geçişi kolaylaştıran melatonin takviyeleri uyku ilaçlarından farklı bir prensiple çalışır ve çoğu kişi ve durumda güvenle kullanılabilir.
Yine de melatonin takviyesi kullanacak kişilerin uyku ilacı kullanacakmış gibi dikkatli olmaları ve doktor görüşüne başvurmaları önerilmektedir.
