Şeker Hastaları Aralıklı Oruç Yapabilir mi?

Aralıklı oruç, veya bilinen diğer adlarıyla İF diyeti/aralıklı açlık, son yılların en popüler kilo verme ve sağlıklı yaşam reçetelerinden biri haline geldi. Aralıklı orucun sağlık faydaları bilindiği için, diyabetli, yani şeker hastalığı olan kişiler tarafından da bu beslenmenin kendilerine uygun olup olmadığına dair sorular soruluyor.

Bu yazıda aralıklı orucun farklı diyabet türlerine olan etkilerini inceleyerek kimlerin aralıklı oruç yapıp kimlerin yapamayacağını özetledik.

Aralıklı oruç şeker hastalığını nasıl etkiler?

Diyabet, kandaki glikoz (şeker) seviyelerinin normal aralığın üzerinde olduğu kronik bir hastalıktır. Diyabet hastalarında kan şekerinin dengede tutulması sağlıkları açısından büyük önem taşır.

Aralıklı orucun bilinen sağlık faydalarından biri de kan şekerinde dalgalanmaları azaltarak şeker seviyesini dengelemesidir. İşte farklı şeker hastalığı tiplerine aralıklı orucun etkileri.

Tip 2 diyabet ve aralıklı oruç

Tip 2 diyabet hastalarının vücutları insülin hormonuna (kan şekerini düşüren hormon) daha az yanıt verir ve bu nedenle kan şekeri seviyeleri olması gerekenden daha yüksektir.

Yapılan araştırmalara göre aralıklı oruç, insülin direnci adı verilen bu durumu azaltıp kan şekeri düzeylerini dengeleyebiliyor. Ayrıca tip 2 diyabet hastalığının yönetiminde çok önemli olan fazla kilolardan kurtulma konusunda da aralıklı oruç büyük fayda sağlıyor.

Önemli olan aralıklı oruç uygulayacak tip 2 diyabet hastalarının ilk önce doktorlarına danışmaları ve doktorları tarafından aksi söylenmediği takdirde çok uzun saatler açlık içeren oruç planlarından kaçınmalarıdır. 

Çoğu kişi için 14 saat açlık ve 10 saatlik yeme aralığı veya 16 saat açlık ve 8 saatlik yeme aralığı takip edilen planlar uygun kabul edilir.

Tip 1 diyabet ve aralıklı oruç

Tip 2 diyabetin aksine tip 1 diyabet, vücudun bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırdığı otoimmün bir durumdur. Tip 1 diyabetli kişilerin kan şekeri seviyelerini düzenlemek için mutlaka dışarıdan insülin almaları gerekir. Bu yüzden düzenli olarak insülin iğnesi olurlar. Gerekli insülin kaynağı olmadan uzun süre aç kalmak “diyabetik ketoasidoz” gibi ciddi yan etkilere neden olabildiği için, aralıklı oruç tip 1 diyabet hastalarına uygun değildir.

Ancak yine de her hastanın insülin gereksinimi ve genel sağlık durumu  birbirinden farklı olduğundan, aralıklı oruç uygulamak isteyenler doktorlarına bu konuda danışabilir ve bu beslenmenin kendilerine uygunluğu konusunda bilgi alabilirler.

Prediyabet (gizli şeker) ve aralıklı oruç

Prediyabet, ya da halk arasında bilinen diğer ismiyle gizli şeker, kan şekeri seviyelerinin normal aralığın üzerinde olduğu ancak henüz diyabet sınırına ulaşmadığı bir durumdur.

Gizli şekeri olanlar aralıklı oruçtan fayda görebilirler. Çünkü açlık dönemlerinde vücut, depolanmış glikozu (şekeri) kullanır ve bu da kan şekerinin kontrol edilmesine yardımcı olur. Ayrıca kilo vermek kolaylaşır ve insülin direnci azalır.

Aralıklı oruç ve hipoglisemi

Hipoglisemi kan şekeri seviyesinin normal aralığın altında olması anlamına gelir ve ciddi bir durumdur. Diyabet hastalarının kullandığı ilaçlar sonucunda oluşabildiği gibi, başka tıbbi durumlar veya ilaçlar nedeniyle de ortaya çıkabilir. 

Aralıklı oruç kan şekerinin düşmesine yardımcı olduğu için, zaten kan şekeri olması gerekenden düşük olan kişilerde baş dönmesi, terleme, zihin bulanıklığı ve aşırı halsizlik gibi yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle hipoglisemiye meyilli kişiler için aralıklı oruç uygun değildir. 

Yine de her zaman olduğu gibi bu konuda da en doğrusu, alanında uzman bir doktora danışarak aralıklı orucun uygunluğu konusunda bilgi almaktır. Eğer aralıklı oruç sırasında herhangi bir yan etki görülürse, oruca son verilip karbonhidrat tüketilmesi gerekir.

Özetle

Şeker hastalarının bazıları için tedaviye yardımcı olabilen aralıklı oruç, bazıları için ise uygun olmayabilir. Eğer aralıklı orucun senin için uygun bir beslenme şekli olduğunu doktorun onayladıysa, kan şekeri takibini düzenli yaparak, bol su içerek ve yeme aralığında glisemik indeksi çok yüksek gıdalardan kaçınıp karbonhidrat, protein ve yağ açısından dengeli öğünler yiyerek aralıklı oruç planını uygulayabilirsin. Kompanion – Aralıklı Oruç uygulamasını indirerek aklına takılan tüm sorulara cevap bulabilirsin.